Eucharystia

Eucharystia jest „źródłem i zarazem szczytem całego życia chrześcijańskiego”. Inne zaś sakramenty, tak jak wszystkie kościelne posługi i dzieła apostolstwa, wiążą się ze świętą Eucharystią i do niej zmierzają. (por. KKK 1324)
Msza święta ma nieocenioną wartość przed Bogiem, gdyż jest najskuteczniejszą modlitwą i najdoskonalszą Ofiarą składaną Ojcu przez Chrystusa w Duchu Świętym. Stąd też, jako ludzie wierzący chcemy każdą Eucharystię przeżywać jak najpobożniej i owocnie. Kościół w trosce o duchowe dobro i rozwój pobożności swoich wiernych wypracował warunki dobrego uczestnictwa we Mszy św. (Sobór Watykański II, Konstytucja o Liturgii). Oto one:

1. Kształtowanie przez Słowo Boże,
2. Posilanie się przy stole Ciała Pańskiego,
3. Składanie Bogu dziękczynienia,
4. Ofiarowanie Niepokalanej Hostii,
5. Uczenie się składania w ofierze samego siebie.

Msza św. może być sprawowana w różnych intencjach, np.:

• za zmarłych
• za dusze w czyśćcu cierpiące
• dziękczynne za otrzymane łaski
• prośba o zdrowie
• jubileuszowe
• w rocznicę urodzin
• imieninowe
• itp.

Ostateczny charakter i brzmienie intencji zawsze należy uzgodnić z kapłanem.
Intencje mszalne można zamówić w zakrystii lub kancelarii parafialnej.

Rady praktyczne dotyczące przeżywania sakramentu Eucharystii:

• W przygotowaniu do owocnego udziału we Mszy św. najważniejsza jest troska o stan duchowy, czyli stan łaski uświęcającej. Kiedy jesteśmy w stanie grzechu ciężkiego, powinniśmy jak najszybciej skorzystać z sakramentu pokuty i pojednania, by podczas Mszy św. przyjąć Komunię św.
• Warto pamiętać o „osobistych warunkach”, których spełnienie sprzyja czynnemu i owocnemu uczestnictwu we Mszy św. Papież Benedykt XVI w„Sacramentum caritatis” zachęca do m.in. skupienia i ciszy przynajmniej przez kilka chwil przed rozpoczęciem liturgii. Pomaga to odciąć się od spraw doczesnych i codziennego zabiegania. Zgiełk świata, pozostawiamy poza murami świątyni, aby w pełnym skupieniu, bez rozproszeń niepotrzebnymi myślami uczestniczyć we Mszy św.
• Bardzo pomocne jest przeczytanie czytań mszalnych z danego dnia zanim udamy się do kościoła. Warto to zrobić nawet dzień wcześniej.
• Warto wzbudzić sobie własne intencje, z którymi udamy się na Mszę św., gdyż to mobilizuje do pobożniejszej modlitwy.
• Przed Mszą św. obowiązuje post eucharystyczny. Polega on na powstrzymaniu się przez godzinę przed Komunią św. od jakiegokolwiek pokarmu i napoju, z wyjątkiem wody i lekarstwa. Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów skróciła czas postu eucharystycznego do ok. 15 minut dla osób w podeszłym wieku, chorych oraz tych, którzy się nimi opiekują.
• Nie jest również obojętną kwestia stroju, w którym udajemy się do kościoła. Mówiąc najogólniej, powinien być stosowny, schludny i odświętny. Ubiór dobry na spotkanie towarzyskie nie zawsze będzie ubiorem właściwym na spotkanie z Bogiem.

Nauczanie Kościoła Katolickiego na temat Eucharystii:

Katechizm Kościoła Katolickiego pkt. 1322-1419.

Obowiązujące normy prawne:

Kodeks Prawa Kanonicznego kan. 897-958.

Synod Archidiecezji Przemyskiej

Eucharystia

Statut 334

§1. Najświętsza Eucharystia, w której sam Chrystus jest obecny, ofiaruje się i staje się pokarmem, stanowi szczyt i źródło całego kultu, sprawia i oznacza jedność Ludu Bożego, jest ośrod­kiem całego życia chrześcijańskiego.
§2. Msza święta jest zawsze dla kapłana najważniejszą czyn­nością każdego dnia, źródłem łask i nadziei na błogosławieństwo Boże, a także mocą jego pracy apostolskiej. A zatem powinien on zawsze przystępować do jej sprawowania z czystym sumieniem i po odpowiednim przygotowaniu wewnętrznym.
§3. Kapłan powinien sprawować święte obrzędy zgodnie z przepisami liturgicznymi, starannie, punktualnie, bez pośpiechu i z namaszczeniem. Po Mszy świętej powinien zawsze odprawić dziękczynienie.
§4. Wyrazem najgłębszej czci wobec Najświętszej Eu­chary­stii winien być czynny i owocny w niej udział wiernych, częste i godne przyjmowanie tego sakramentu oraz adorowanie z największą pobożnością.

Statut 335

§1. Kapłani powinni często pouczać wiernych o wartości i owocach Mszy świętej, zachęcać ich do uczestniczenia w niej także w inne święta oraz w dni powszednie, szczególnie w okresie Adwentu, Wielkiego Postu i w Okresie Wielkanocnym.
§2. Katecheza szkolna powinna prowadzić do pełnego uczestniczenia w liturgii. Duszpasterze i katecheci powinni gromadzić dzieci i młodzież na Mszy świętej w dni powszednie nie tylko w ciągu roku szkolnego, lecz również w czasie wakacji i ferii.

Statut 336

§1. W kościołach parafialnych, rektorskich oraz w kaplicach dostępnych dla ogółu wiernych, Msza święta – zarówno w nie­dziele i święta nakazane, jak i w dni powszednie – powinna być odprawiana w stałych godzinach, uwzględniających potrzeby wiernych.
§2. W niedziele i święta nakazane poszczególne Msze święte należy odprawiać w odstępach przynajmniej półtorej go­dziny.

Statut 337

§1. Uczestnictwo w eucharystycznej ofierze w niedziele i święta nakazane jest podstawowym obowiązkiem każdego kato­lika.
§2. Niedzielnemu i świątecznemu obowiązkowi uczestnictwa w Eucharystii zadość czynią ci, którzy biorą w niej udział, gdziekolwiek jest odprawiana w obrządku katolickim.
§3. Obowiązek uczestniczenia w Eucharystii, o którym jest mowa w § 1 może być spełniony przez wiernych również dnia poprzedniego wieczorem, gdy biorą oni udział we Mszy świętej celebrowanej uroczyście, z homilią i według formularza mszal­nego z następnego dnia świętego.
§4. Wierni wolni są od obowiązku uczestniczenia we Mszy świętej w święta nakazane ale nie uznawane przez państwo. Na­leży ich jednak zachęcać, by w miarę możliwości, brali udział w Najświętszej Ofierze, czy to w samo święto, czy w jego wigilię wieczorem.
§5. Duszpasterze powinni zachęcać wiernych, by prze­ciwstawiali się desakralizacji niedzieli i dni świętych zachowując właściwy im charakter. Wierni nie powinni w tych dniach handlo­wać czy dokonywać zakupów, jak również wykonywać tych prac i zajęć, które utrudniają oddawanie czci Bogu, przeżywanie radości właściwej dniowi Pańskiemu oraz korzystanie z na­leżnego odpo­czynku duchowego i fizycznego.

Statut 338

§1. Zaleca się, aby wierni przyjmowali Komunię świętą pod­czas Mszy świętej. Proszącym jednak można jej udzielić poza Mszą świętą, zachowując przepisane obrzędy liturgiczne.
§2. Wierni mogą po raz drugi przystąpić do Komunii świętej w ciągu tego samego dnia, o ile uczestniczą w kolejnej Mszy świętej.
§3. Wiernym, którzy w danym dniu przystąpili już do Komunii świętej, a później znaleźli się w niebezpieczeństwie śmierci, bardzo się zaleca przyjąć Ciało Pańskie ponownie na sposób Wiatyku.

Statut 339

§1. Duszpasterze niech usilnie zachęcają wszystkich wier­nych do częstego, a nawet codziennego, przystępowania do stołu Pańskiego.
§2. Przypomina się, że wierzący w Chrystusa, którzy przystąpili już do stołu Pańskiego, mają obowiązek przyjąć Komunię świętą, przynajmniej raz w roku, w Okresie Wielkanoc­nym, chyba że dla słusznej przyczyny wypełnią ten obowiązek w innym czasie.

Statut 340

§1. Ze względu na szacunek dla Najświętszej Eucharystii, przed przyjęciem Komunii świętej, należy zachować post przez jedną godzinę.
§2. Postu eucharystycznego nie niweczy woda oraz lekar­stwa.
§3. Chorzy, osoby w podeszłym wieku oraz ich opiekunowie mogą przyjmować Komunię świętą bez zachowania jednogodzin­nego postu.

Statut 341

W sytuacjach uzasadnionych potrzebą duszpasterską, biskup diecezjalny może ustanowić świeckich szafarzy Komunii świętej, na zasadach określonych przez„Postanowienie Konferencji Epi­skopatu Polski odnośnie do nadzwyczajnego szafarza Komunii świętej” z dnia 2 maja 1990 roku.

Statut 342

§1. Kapłani mogą koncelebrować Eucharystię, o ile pożytek wiernych nie wymaga odprawiania indywidualnego. Należy zachować swobodę indywidualnego sprawowania Najświętszej Ofiary, ale nie podczas koncelebry w tym samym kościele lub kaplicy.
§2. Kapłani koncelebrujący na przeistoczenie wyciągają prawą rękę w geście epikletycznym(otwarta dłoń skierowana ku dołowi), a nie wskazującym.
§3. Niedozwolone jest dołączanie się kapłanów do koncele­bry już po jej rozpoczęciu lub bez odpowiedniego stroju liturgicz­nego.
§4. Szczególnym uznaniem powinna się cieszyć koncelebra, w której biorą udział kapłani wraz ze swym biskupem, zwłaszcza we Wielki Czwartek we Mszy Krzyżma, czy też z okazji synodu, zjazdów kapłańskich lub wizytacji pasterskiej. Wtedy to ukazuje się w sposób bardziej wyrazisty znak jedności kapłaństwa i Kościoła, który jest właściwy każdej koncelebrze.

Statut 343

§1. Ze względu na uzasadnioną konieczność duszpasterską w Archidiecezji Przemyskiej wszyscy kapłani w parafiach mają prawo binacji i trynacji Mszy świętej w niedziele i święta naka­zane(także cywilnie zniesione).
§2. Ponadto zezwala się kapłanom na binację Mszy świętej w dni powszednie, w przypadkach rzeczywistej konieczności duszpasterskiej (np. z racji pogrzebu, ślubu, choroby innego ka­płana, pierwsze czwartki i piątki miesiąca, itp.).
§3. W wyjątkowych, uzasadnionych przypadkach, na podsta­wie zgody Stolicy Apostolskiej, dopuszcza się kwadrynację.
§4. Aplikacja kilku intencji mszalnych w dni powszednie na prośbę wiernych nie stanowi konieczności duszpasterskiej, o któ­rej mowa w § 2 niniejszego statutu. Binowanie lub trynowanie Mszy świętej w takiej sytuacji jest nadużyciem.

Statut 344

§1. Kapłan celebrujący Mszę świętą może przyjąć, zgodnie z prawem kościelnym, składaną przez wiernych ofiarę z prośbą o odprawienie Mszy świętej w określonej intencji. Nie wolno jednak żądać od wiernych zbyt wysokiej ofiary, a w wypadkach ludzi ubogich, kapłan powinien aplikować ich intencję bez przyjmowania stypendium.
§2. Na życzenie zamawiających odprawienie Mszy świętej, kapłan winien poinformować zgromadzonych na Eucharystii o in­tencji sprawowanej ofiary.
§3. Kapłan celebrujący Mszę świętą więcej razy w ciągu jed­nego dnia, wyjąwszy uroczystość Bożego Narodzenia, może za­trzymać dla siebie tylko jedną ofiarę, drugą zaś ma obowiązek przekazać na seminarium duchowne. Nie wolno przyjmować ofiar z okazji Mszy świętej trynowanych.
§4. Kapłan, który w danym dniu odprawia drugą Mszę świętą w koncelebrze, nie może na nią przyjąć ofiary.
§5. Każdy kapłan jest zobowiązany do sumiennego prowadzenia księgi intencji mszalnych, w której zapisuje Msze święte przyjęte do odprawienia, datę ich odprawienia, intencje przekazane innym kapłanom oraz wysokość stypendium.

Statut 345

Wyjątkową troską duszpasterską proboszcza i wszystkich ka­płanów parafialnych powinno być przygotowanie i zaopatrzenie wiatykiem wiernych, znajdujących się w niebezpieczeństwie śmierci.

Statut 346

Czwartek, jako dzień ustanowienia Eucharystii, a zwłaszcza pierwszy w miesiącu, jest najbardziej właściwym dniem dla dłuż­szej adoracji Najświętszego Sakramentu (np. na godzinę lub dwie przed Mszą świętą wieczorną) i do modlitw w intencji kapłanów oraz o nowe powołania kapłańskie i zakonne.

Statut 347

§1. Duszpasterze winni formować u wiernych, i to już od pierwszych lat katechizacji, poczuciesacrum i postawę adoracji wobec Eucharystii przez godne czci milczenie w kościołach, pełne wiary przyklękanie i klęczenie przed tabernakulum, krótkie nawiedzenie Chrystusa obecnego w Najświętszym Sakramencie w drodze do szkoły lub do pracy, troskę o kwiaty przed tabernakulum, dbałość o czystość i estetykę wnętrza kościoła, itp.
§2. Należy wychowywać wszystkich wiernych, dzieci i dorosłych, do oddawania czci Chrystusowi w Eucharystii niesionej do chorego jako Wiatyk. Cześć tę wyraża się między innymi przez uklęknięcie, gdy jest to możliwe, przez głęboki ukłon, a u mężczyzn dodatkowo przez zdjęcie nakrycia głowy.
§3. W sprawowaniu Eucharystii diakonom i wiernym świeckim nie wolno wypowiadać modlitw, zwłaszcza modlitwy eucharystycznej, lub wykonywać czynności, które są właściwe celebransowi.

Statut 348

§1. Kościoły i kaplice, w których na sposób stały przechowuje się Najświętszy Sakrament, winny być codziennie otwarte, przynajmniej na kilka godzin, aby wierni mogli z łatwością poświęcić trochę czasu na adorację.
§2. Należy równocześnie zadbać o zabezpieczenie świątyni, wykonując metalową kratę lub drzwi z częściowym przeszkleniem.

Statut 349

§1. Szczególną troską należy otoczyć samo miejsce przechowywania Najświętszego Sakramentu. W każdym kościele i kaplicy, w których wierni gromadzą się regularnie na Mszę świętą, winno znajdować się jedno tabernakulum, umieszczone w dostojnej, dobrze widocznej, należycie ozdobionej i odpo­wiedniej dla modlitwy części wnętrza świątyni.
§2. Tabernakulum winno być pancerne, nieruchome, nieprzeźroczyste i zamknięte tak, by możliwie całkowicie wyklu­czyć niebezpieczeństwo profanacji. Przed tabernakulum powinna świecić się wieczna lampka koloru czerwonego.
§3. Duszpasterze są zobowiązani do szczególnej dbałości o estetykę wnętrza tabernakulum.

Statut 350

Należy zadbać o to, aby przechowywane w tabernakulum po­stacie Eucharystyczne, były odnawiane nie rzadziej niż co miesiąc.

Statut 351

§1. W kościołach lub kaplicach, które mają zezwolenie na przechowywanie Najświętszego Sakramentu wolno dokonywać wystawienia w puszce lub monstrancji z zachowaniem przepisów liturgicznych.
§2. Należy pamiętać, że przy wystawieniu Najświętszego Sakramentu w monstrancji zapala się cztery albo sześć świec i używa się kadzidła.
§3. Przy wystawieniu w puszce zapala się przynajmniej dwie świece; można użyć kadzidła.
§4. Raz w roku winno się odbywać dłuższe i uroczyste wystawienie Najświętszego Sakramentu zwane dotąd nabożeństwem czterdziestogodzinnym.
§5. W czasie wystawienia Najświętszego Sakramentu, jeśli przechodzi się w poprzek osi wystawienia, przyklęka się zasadni­czo tylko na jedno kolano. Można jednak zachować stary zwyczaj klękania na dwa kolana.

Statut 352

§1. Dla publicznego świadectwa czci wobec Najświętszej Eucharystii w uroczystość Ciała i Krwi Chrystusa (Boże Ciało) odbywa się procesja teoforyczna po drogach publicznych.
§2. Uroczystość Ciała i Krwi Chrystusa należy przygotować z największą starannością. Jej punktem kulminacyjnym winna być Msza święta z pełnym uczestnictwem wiernych.
§3. W miejscowościach, gdzie jest więcej niż jedna parafia, dla podkreślenia jedności Kościoła należy organizować wspólną procesję Bożego Ciała.

Statut 353

§1. Procesje teoforyczne w Archidiecezji Przemyskiej odby­wają się również w oktawie Bożego Ciała oraz w uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa.
§2. Duszpasterze i wierni, dając wyraz swej głębokiej wiary w rzeczywistą obecność Chrystusa w Eucharystii, z największą pobożnością winni dbać o podniosły charakter także innych procesji z Najświętszym Sakramentem, a zwłaszcza procesji rezu­rekcyjnej i procesji odpustowych.
§3. Należy zachować sypanie kwiatów przez dzieci w czasie wszystkich procesji eucharystycznych oraz inne wyrazy czci Najświętszego Sakramentu (używanie dzwonków, obecność honorowej straży, palenie świec itp.).

Statut 354

§1. Fotografowanie i filmowanie w czasie Mszy świętej należy tak wykonać, aby nie rozpraszać skupienia modlitewnego wiernych i celebransa.
§2. Fotografowanie i filmowanie może się dokonywać tylko za zgodą proboszcza, rektora kościoła lub celebransa.
§3. Pozwolenie, o którym mowa w § 2 daje się tylko fotografom, którzy odbyli odpowiednie przeszkolenie, potwier­dzone stosownym zaświadczeniem.